Kalilo Ramro - Meena Niraula

‘कलिलो राम्रो हजूरको पाउ क्या चट्ट मिलेको !
चीनियाँ पाउ, लक्ष्मीको जस्तो, कमलमा खुलेको !
मोतीको दाँत, हीराको जात हजूरले हाँसेको !
छ मैना भयो खसम हजूर ! गएको ह्लासामा ।
बिस्र्यो है क्या र ? हजूरलाई तरुनी खासामा ।
यसरी छोडी गएको देखी दिल दुख्छ मलाई,
नजर मात्रै मुखमा लाए हजार मर्नेछन्,
भँमरा जस्तै डुलुवा खसम के कदर गर्नेछन् ?’
मुनाको गाला, आगोको ज्वाला जलेर उदायो;
आँखामा चम्क्यो बिजुली यौटा, चाँडै न ै हरायो ।
खामोस खाई दयाले भन्छिन्, “हे नैनी भाउज्यू !
म अरु जस्तो नठान बुभ्mयौ हे नैनी भाउज्यू !
यो कुरा गर अरुका कान, जो सुन्छन् लिई चाख,
जोवनका हीरा शहरका कीरा, पाउँछ्यौ तिमी लाख ।
चन्द्रमालाई खसाल तिमी, हिमाल उचाल,
यो मेरो मन डगाऊँ भनी नरच यो जाल ।
गुलाब जस्तो फुलेको दिल कोपिला हँुदैन,
जो एकबाजि सुम्पियो बुभ्mयौ सो आफ्नो हँुदैन ।
स्त्रीलाई जाँच चिताको ज्वाला पसेर निस्कँुला,
त्यो पाउलाई समाई फेरि स्वर्गमा बसँुला ।
यो चार दिनको कञ्चन चोला ईश्वरले सिँगारे,
के भन्न्ु माथि बाबुको अघि हिलोले बिगारे ।
दयाले नैनी ! ईश्वरले सिँगारे ।
पापको भारी बोकेर फेरि उक्लनु कसोरी
मनुष्य चोला गुमाए त्यसै फिर्दैन यसोरी,
नैनी ! फिर्दैन यसोरी !
स्त्रीजातिलाई सृष्टिको भार भविष्य जगत्को,
आनन्द दिने सुगन्ध दिने पवित्र रगतको,
सौन्दर्य हाम्रो जूनको जस्तो किरण पवित्र,
जूनमा हुन्छ कलङ्क, हुन्न सतीको मनभित्र,

‘kalilo ramro hajurko pau kya chatta mileko !
Chiniya pau, lakshmiko jasto, kamalma khuleko !
Motiko danta, hirako jat hajurle hanseko !
Chha maina bhayo khasam hajur ! Gaeko hlasama.
Bisryo hai kya ra ? Hajurlai taruni khasama.
Yasari chhodi gaeko dekhi dil dukhchha malai,
Najar matrai mukhma lae hajar marnechhan,
Bhanmara jastai duluwa khasam ke kadar garnechhan ?’
Munako gala, aagoko jwala jalera udayo;
Aankhama chamkyo bijuli yauta, chandai na ai harayo.
Khamos khai dayale bhanchhin, “he naini bhaujyu !
Ma aru jasto nathana bubhmyau he naini bhaujyu !
Yo kura gar aruka kana, jo sunchhan lii chakh,
Jowanaka hira shaharka kira, paunchhyau timi lakh.
Chandramalai khasal timi, himal uchal,
Yo mero mana dagaoo bhani narach yo jal.
Gulab jasto phuleko dil kopila hanudaina,
Jo ekabaji sumpiyo bubhmyau so aaphno hanudaina.
Strilai jancha chitako jwala pasera niskanula,
Tyo paulai samai pheri swargama basanula.
Yo char dinko kanchana chola ishwarle singare,
Ke bhannu mathi babuko aghi hilole bigare.
Dayale naini ! Ishwarle singare.
Papko bhari bokera pheri uklanu kasori
Manushya chola gumae tyasai phirdaina yasori,
Naini ! Phirdaina yasori !
Strijatilai srishtiko bhar bhawishya jagatko,
Aananda dine sugandha dine pawitra ragatko,
Saundarya hamro junako jasto kiran pawitra,
Junama hunchha kalanka, hunna satiko manabhitra,